artykuły
artykuły
KREM, KTÓRY ROŚNIE NA GAŁĘZI
Trzęsak pomarańczowożółty (znany też też jako kisielec pomarańczowy, galaretowiec kruszkowy, galaretowiec pospolity, móżdżak kruszkowy czy trzęsidło pomarańczowe), rośnie na opadłych gałęziach drzew liściastych. Cechą charakterystyczną jest galaretowata konsystencja, z reguły uznany jest za gatunek niejadalny (choć nieszkodliwy), jednak w Rosji i Chinach zbierany w celach konsumpcyjnych. Trzęsak pomarańczowożółty jest coraz częściej wykorzystywany jako składnik preparatów kosmetycznych (przede wszstkim ze względu na obecność β–glukanów i związków fenolowych), świeżo zebrany natomiast przez swoją konsystencję może być użyty bezpośrednio na skórę.
OPIEŃKA OREGOŃSKA
W 2001 roku w Górach Błękitnych w stanie Oregon (USA) odkryto i opisano w 2003 roku w kwietniowym numerze Canadian Journal of Forest Research, największy (pod względem zajmowanej powierzchni) organizm na naszej planecie. Jest to grzyb – opieńka ciemna (Armillaria ostoyae). Badania potwierdzające, iż ów grzyb stanowi jeden organizm, polegały na gromadzeniu próbek grzybni, pobranych z różnych miejsc lasu i ich porównywanie, wykonano oczywiście także i badania genetyczne. Naukowcy szacują, że upłynęło 8 tys. lat od czasu, gdy grzyb ten rozwinął się z zarodnika (inne źródła podają 5 tys. lat – wszystko jedno, i tak opieńka oregońska jest też jednym z najstarszych organizmów, żyjących na Ziemi). Na powierzchni jest widoczna tylko w miejscach występowania drzew, a jej grzybnia obejmuje obszar 8,9 kilometrów kwadratowych (dla lepszego zobrazowania, jest to powierzchnia mniej więcej 1.600 boisk piłkarskich), a jej masa została oszacowana na 605 ton. Palmę pierwszeństwa w tej kategorii prawdopodobnie oddać musi tylko Pando – topoli osikowej żyjącej w stanie Utah (USA). To ogromny męski osobnik ważący 6.615 ton (a więc dziesięć razy więcej, niż opieńka oregońska). Nie stanowi jednak pojedynczego pnia, a rozrośniętą kolonię zajmującą obszar 0,43 kilometra kwadratowego. Pando ma setki niewielkich pni, jednak wszystkie one są identyczne genetycznie i połączone ze sobą systemem korzeniowym.
GRZYBOWY ATRAMENT
Merlin Sheldrake swoją znakomitą książkę o świecie grzybów "Entagled Life" (tytuł polskiego wydania: strzępki życia) zilustrował grafikami, własnoręcznie wykonanymi przy użyciu atramentu z czernidłaka. Nie jest to orginalny pomysł autora, grzybowy atrament stosowany był już wiele lat temu.
Młody owocnik
GRZYB, KTÓRY TWORZY ZOMBIE
Grzyby z rodzaju maczużniczek (ophiocordyceps) potrafią przejmować kontrolę nad owadami (czyli zwierzętami, które w ewolucyjnej drabinie zajmują znacznie od nich wyższe miejsce). Ich ofiarami padają na często mrówki czy osy. Ophiocordyceps infekuje je, rozwija się w ich organizmie, a następnie przejmuje nad nimi kontrolę. Owad, który padł ofiarą maczużniczka, wspina się jak najwyżej, by umrzeć w miejscu, które najbardziej będzie odpowiadało grzybowi dla celów rozrodczych.
W Polsce występują trzy gatunki rodzaju Cordyceps (maczużnik), przede wszystkim Cordyceps militaris (maczużnik bojowy). W odróżnieniu od Ophiocordyceps, nie przekształcają one owadów w zombie przejmując kontrolę nad układem nerwowym żywego owada, a zwyczajnie pasożytują rosnąc na zwłokach ofiary.
GRZYBY NAGRZYBNE
Grzyby nagrzybne rozwijają się na innych grzybach jako ich pasożyty lub saprotrofy.
OMAJOVA-GRZYBY TERMITOWE
Omajova to duży grzyb powiązany z gatunkiem termitów Macrotermes michaelseni. Rośnie w północnej części Afryki Południowej, od północnej Namibii po Demokratyczną Republikę Konga, na wschód do Malawi i Mozambiku oraz na zachód do Wybrzeża Kości Słoniowej. Kapelusze według oficjalnych danych osiągają średnicę 40 cm, choć na wielu publikowanych zdjęciach wydają się być znacznie większe. Owocniki można zobaczyć w grupach po 5–10 sztuk wokół dolnych części kopca termitów i rosną do około 50 cm nad poziomem gleby. Termitomyces schimperi pojawiają się zwykle wiosną po ulewnych deszczach, ale ich intensywny rozwój to okres od stycznia do marca, w czasie głównej pory deszczowej. Jeśli strzępki pozostaną w kopcu po zbiorze, mogą rosnąć na tym samym kopcu termitów przez wiele lat. Termity zjadają częściową zasłonę po dojrzewaniu grzyba.
Omajova w Afryce jest symbolem wzrostu i dobrobytu, jest też wysoko cenionym gatunkiem kulinarnym.
- Kategoria: artykuły
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Kategoria: artykuły
JUŻ ÖTZI STOSOWAŁ GRZYBY JAKO LEK - 5.000 LAT PRZED NAMI Bożena Muszyńska (Numer 1)
GRZYBY LECZNICZE W POLSKICH APTEKACH Jan Lazur (Numer 1)
UPRAWA TWARDNIKA JAPOŃSKIEGO Konrad Sadowski, Bożena Muszyńska (Numer 2)
POTENCJALNA BIODOSTĘPNOŚĆ SUBSTANCJI Z GRZYBÓW, CZYLI KILKA SŁÓW O TRAWIENIU Katarzyna Kała (Numer 2)
W ZIMOWYM LESIE TEŻ MOŻNA ZNALEŹĆ SMAKOWITE GRZYBY Paweł Stasiowski (Numer 3)
Chemical profiling and cytotoxic activity of 150-year old original sample of
Jerusalem Balsam
- Kategoria: artykuły
BOŻENA MUSZYŃSKA
Prof. dr hab. Bożena Muszyńska
Wieloletni pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum z ponad trzydziestoletnim doświadczeniem, światowy ekspert teraz i pionierka wiele lat temu w dziedzinie badań nad prozdrowotnymi właściwościami grzybów, ale też i alg. Kierownik Katedry Biotechnologii Roślin i Grzybów Leczniczych UJ CM. Autorka ponad 600 prac naukowych, kilku książek i wielu doniesień. Redaktor najbardziej prestiżowego czasopisma naukowego na świecie w dziedzinie badań grzybów: International Journal of Medicinal Muschrooms, członek zarządu Stowarzyszenia Lekarze Nadziei. Uwielbiana przez studentów za swoją pasję do grzybów, ale też i do ludzi. Jak sama mówi, związek jej życia z grzybami zawdzięcza Tacie—Emil Muszyński, wybitny zawodnik i trener kadry narodowej lekkiej atletyki był zapalonym grzybiarzem i to zamiłowanie przekazał Córce.
KATARZYNA SUŁKOWSKA-ZIAJA
dr hab. Katarzyna Sułkowska-Ziaja
Niemal 30 lat pracy w Uniwerytecie Jagellońskim Collegium Medicum, w Katedrze Botaniki Farmaceutycznej ma za sobą Pani Docent. Specjalizuje się w kosmetologicznym zastosowaniu związków organicznych pochodzenia grzybowego, co odzwierciedla kilkadziesiąt publikacji naukowych o tejże tematyce. Główny nurt badań Pani Katarzyny to związki, które stwierdzone zostały w grzybach nadrewnowych, przede wszystkim w hubach.
PAWEŁ STASIOWSKI
Paweł Stasiowski
Twórca i prowadzący program PAWEŁ I GRZYBY, który może pochwalić się setkami tysięcy widzów. Prawdziwy ekspert grzyboznawca i doskonały praktyk, dla którego las stanowi naturalne środowisko. Obecnie pracuje (wspólnie z naszym Redaktorem Naukowym) nad projektem, którym będzie jego współpraca z Uniwersytetem Jagiellońskim Collegium Medicum. Z wielką przyjemnością mogę Wam zapowiedzieć niezwykłe podróże po lesie w poszukiwaniu wyjątkowych grzybów, gdzie to właśnie Paweł będzie naszym przewodnikiem.
JAN LAZUR
mgr farm. Jan Lazur
Najmłodszy w naszym zespole, ale już z imponującym dorobkiem naukowym. Magister farmacji, doktorant w Katedrze Botaniki Farmaceutycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum. Naukowiec i jednocześnie praktykujący farmaceuta. Będzie dla Was analizował dostępne w aptekach preparaty z substancjami pochodzenia grzybowego w składzie, pisząc obiektywnie o ich prozdrowotnych działaniach albo też o ich braku.
JAROMIR ŚNIEGOWSKI
Jaromir Śniegowski
Uczy się Tai Ji od ponad 40 lat. Założyciel i Prezes Polskiego Towarzystwa Rozwoju Chen Tai Ji Quan. Przyjęty do Rodziny Chen (założyciele stylu Chen Taijiquan), który to zaszczyt spotkał do tej pory jedynie kilka osób z Polski. Uczestnik kilkudziesięciu seminariów w Europie i w Chinach, między innymi z Wielkim Mistrzem Chen Xiaowangiem (który jest jedną z pięciu osób uznanych za skarb narodowy Chin). Prowadzi zajęcia grupowe i indywidualne w Krakowie od 35 lat.
KATARZYNA KAŁA
Dr Katarzyna Kała
Uczennica Profesor Muszyńskiej, która zawsze podkreśla nie tylko jej wiedzę, lecz również wielkie zangażowanie w pracę naukową. Wybitna doktorantka, po obronie z wyróżnieniem pracy doktorskiej zatrudniona jako Adiunkt Badawczy w ramach projektu Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim. Posiada również specjalizację z analityki farmaceutycznej, podobnie jak i Pani Profesor Muszyńska. I oczywiście uwielbia grzyby!
EWA MELANIA GRYT
mgr inż. Ewa Melania Gryt
Pierwsza Dama biznesu konopnego w Polsce, a także autorka kilku projektów badawczych. Fitoterapeutka o specjalności: terapie kannabinoidowe. Właścicielka marki DOBRE KONOPIE, posiada niezwykle szeroką wiedzę o medycznym zastosowaniu konopii. Na ten temat może zresztą mówić godzinami i to w sposób absolutnie fascynujący! A dla GRZYBÓW i ZDROWIA będzie tak samo pisać znakomite artykuły.
KONRAD SADOWSKI
Konrad Sadowski
W 2022 roku Konrad założył firmę MUSHLAS i od tej pory z całą swoją pasją i zaangażowaniem prowadzi uprawy grzybów. W krótkim relatywnie czasie uzyskał już bardzo spektakularne rezultaty, obecnie rozszerzając działalność na skalę przemysłową. Wynikami swojej pracy podzieli się teraz z naszymi Czytelnikami.
JACEK LELEK
Jacek Lelek
Od ponad dwudziestu lat zawodowo zajmuje się wyszukiwaniem niezwykłych i utalentowanych osób, jednocześnie prowadząc działalność wydawniczą. Teraz, jako Redaktor Naczelny GRZYBY i ZDROWIE będzie dla Czytelników przede wszystkim zapraszał do współpracy najlepszych w swoich dziedzinach specjalistów. Czasem też, niestety, sam coś napisze...
